Is het erg als je paard met zijn voorhoef over de grond schraapt? Behalve dat hij zich mogelijk verwondt als hij per ongeluk tegen de muur schopt of dat zijn hoef slijt, is het voor jou als eigenaar hooguit irritant. Maar je paard doet het niet zomaar en hij doet het zeker niet om vervelend te zijn. Al lijkt dat soms wel zo.
Een paard heeft geen vingers
Schrapen hoort tot het natuurlijk repertoire van het paard. Zo communiceert hij, imponeert of geeft ‘een stevige handdruk’ aan een ander paard.
Voelen is een belangrijke functie van de hoeven. Een paard heeft immers geen vingers. De hoeven zijn, behalve het fundament waarop het hele gewicht rust, belangrijk om te ontdekken wat er zich onder zijn voeten bevindt. Een nieuwe ondergrond, zoals een zeiltje in de schriktraining, een plas water of de laadklep van de trailer, onderzoekt het paard met zijn voorhoeven. Voordat hij gaat rollen, bevoelt een paard eerst de grond.
Op zoek naar eten
Met een hoef zoeken naar voer is ook normaal paardengedrag. Zo kunnen paarden de bodem aftasten op iets eetbaars. Bijvoorbeeld als er sneeuw ligt.
Je hebt vast wel eens een paard zien schrapen tijdens het eten van krachtvoer. Dat kan voortkomen uit frustratie, omdat hij bijvoorbeeld niet rustig kan eten. Krachtvoer is lekker en voor veel paarden is het belangrijk. Als er tijdens het eten andere paarden in de buurt zijn, kan er een onrustige situatie ontstaan.
Ik heb eens een veulen zien schrapen tijdens het eten. Het veulen zat midden in zijn afspeenperiode. In het zicht van zijn moeder kreeg hij enkele meters verderop een bakje voer. Zijn moeder kon hem wel zien, maar hij haar niet. Heel spannend natuurlijk. Tijdens het eten bleef hij zijn hoef maar over de grond bewegen.
Weg willen, maar niet kunnen
Als een paard moet wachten of wordt beperkt in zijn beweging, kan dat ook knap frustrerend zijn. Je ziet geschraap wel eens bij een wedstrijdpaard dat in de prijsuitreiking moet stilstaan of bij een paard op de poetsplaats dat moet wachten tot zijn eigenares is uitgekletst met haar vriendinnen.
Vraag en antwoord
Afhankelijk van de reactie van de eigenaar kan het schrapen aangeleerd zijn. Geef je je paard net een schep voer als hij schraapt? Roep je ‘niet doen’ als hij op de poetsplaats schraapt? Dikke kans dat hij het blijft doen. Het voer is een vette beloning voor zijn gedrag. En de aandacht die hij op de poetsplaats krijgt, voelt als een succesje. ,,Hé, ze geeft antwoord als ik iets vraag’’, denkt je paard vast. Wil je niet dat je paard het blijft doen, reageer niet. Maar bedenk waarom hij je aandacht trekt. Is hij het zat op de poetsplaats? Wil hij eten? Heeft hij pijn?
Help, ik heb pijn
Inderdaad, pijn kan een reden zijn, bijvoorbeeld als een paard koliekerig is. Dan zul je ook ander gedrag zien, zoals rollen, met het achterbeen slaan naar de buik of liggen en kijken naar de buik.
Onderzoek heeft uitgewezen dat paarden ook kunnen schrapen als ze pijn in hun benen hebben. In dat bewuste onderzoek schraapte ruim de helft van de 41 onderzochte paarden vaker in de vier uur na de training dan in de periode ervoor. Er waren ook paarden die met hun achterbenen in de kuil gingen staan die ze net hadden gegraven. Als ze met de achterbenen lager staan, wordt immers het gewicht van de voorbenen afgenomen. Dat kan een teken van pijn zijn in de voorbenen.
Tijdens het onderzoek bleek dat de paarden op zondagmiddag het minst schraapten. De dag dat ze niet aan het werk werden gezet.
Dit onderzoek is onder dravers uitgevoerd – zij hebben ongetwijfeld specifieke pijnen en gevoeligheden als gevolg van het tuig en het aangespannen werk dat zij doen. Volgens de onderzoekster zouden ook bereden paarden op deze manier op orthopedische pijn kunnen reageren. Meer onderzoek is volgens haar nodig naar paarden die regelmatig kuilen graven en er vervolgens in gaan staan.
‘Pawing by Standardbred Racehorses: Frequency and Patterns’ door Katherine Houpt, VMD, PhD, Dipl. ACVB, professor emerita at Cornell University’s College of Veterinary Medicine in Ithaca, New York, is gepubliceerd in de Journal of Equine Science.
Ellen de Boer, journalist en gedragstherapeut voor paarden
Wil je meer weten over schrapen? Of wil je het je paard afleren? Neem dan contact met me op.